Publieke WO II schuilkelder op de Arsenaalsite te Gentbrugge.

Citadelpark Gent

Buskruitfabriek Cooppal Wetteren

Vliegvelden WO I Regio Gent

WO I Munitiepark Kwatrecht

De Dodendraad

De Hollandstellung - Duitse WO I bunkerlinie

Reichsschüle Flandern - SS-School Kwatrecht

Duitse Atlantic Wall Radarpost - Goldammer

WOI en II Munitiedepot De Ghellinck Zwijnaarde

Duitse gangen onder centrum Gent WOII

Publieke WOII Schuilplaatsen Groot Gent

Het Fort van Eben Emael

KW-linie

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

Details van de legers:

Gesneuveldenlijsten:

Contact en onbeantwoorde vragen

Media-aandacht

Copyright

Links

Algemene reportage over de toestand van de site (situatie augustus 2021)

Meer details over de oorsprong van de site kan op de algemene reportage gevonden worden (Algemene reportage hierboven vermeld als link)

Dit betreft de structuur op onderstaande luchtfoto met "1" aangeduid.

Luchtfoto Google Earth anno 2022.

Ik bestempel dit in de reportage wel als een publieke schuilplaats van tijdens de Duitse bezetting van WOII. Dat deze niet is opgenomen bij de publieke schuilplaatsen van Groot Gent is te koppelen aan de simpele reden dat deze bedoeld waren voor het personeel tewerkgesteld op de site en niet voor het algemeen publiek van Gentbrugge.

De structuur zit gedeeltelijk onder het maaiveld maar hij steekt er toch zeker nog anderhalve meter boven uit ook. Aan de bovenzijde is hij allicht ooit volledig onder een berm grond gestoken. Hiervan is her en der ondertussen allicht al wat grond verdwenen en daardoor komt de structuur ondertussen op bepaalde plaatsen aan de buitenzijde zichtbaar. De ganse structuur was origineel zo sterk overgroeid dat je ondanks dat hij hier en daar aan het oppervlak zichtbaar was, nog amper te vinden was.

De structuur was intern ook nooit echt leeggemaakt en bevatte nog het grootste gedeelte van zijn originele bankjes.

De structuur werd na WOII nog gebruikt als schietstand. Hij draagt intern hiervan nog sporen en restanten die zeker geen deel zullen uitgemaakt hebben van zijn verleden als publieke schuilplaats.

De reden dat deze ooit als schietstand werd gebruikt is te zoeken in het feit dat allicht in de jaren 60 tot 90 het personeel ook nog de optie kon kiezen om zijn loon contant uitbetaald te krijgen. Die betalingen vonden ook plaats in deze structuur. Dit geld werd door de NMBS met een rangeerlocomotief vanuit Gent Sint Pieters overgebracht naar onder andere de Arsenaalsite. Dit gebeurde door bewapend personeel.

Hierbij was de schietstand de oefenplaats waar de personen betrokken bij het begeleiden van deze transporten periodiek hun kunsten met de revolver dienden aan te tonen en te onderhouden. Zij dienden minimum jaarlijks hiervoor schietproeven af te leggen. Deze gebeurden heel wat jaren in deze schuilplaats die was omgebouwd tot een schietstad.

Helaas is zo een schuilstructuur zeker niet de optimale schietstand en in een latere fase werd deze hiervoor afgekeurd door de brandweer. U kan zich allicht wel voorstellen dat dit zeer geluidruchtig moet zijn geweest en zeer optimaal voor het afdrijven van dampen zal zo een structuur ook niet geweest zijn. Hij mocht dan ook op de duur niet meer gebruikt worden voor die toepassing en de oefeningen werden dan allicht verhuisd naar de schietbaan in Gent. Daarna zal de structuur op zich volledig buiten gebruik geraakt zijn en is hij geleidelijk aan vergaan naar de situatie zoals hij in onderstaande reportage te zien is.

Een rondgang op basis van foto's doorheen deze toch nog fraaie structuur - situatie augustus 2021

Bovenstaande luchtfoto toont nog eens in detail de locatie van deze schuilstructuur zoals te zien op Google Earth anno 2022.
De structuur ligt eigenlijk zeer kort achter de huidige omheining tussen de P&R Parking met dezelfde naam als de site, de Arsenaal. De Schuilstructuur is te zoeken tussen de hoofdpoort en een kleiner hekje dat kan gezien worden vanaf de parking. Ondanks dat de structuur juist achter de omheining ligt, viel hij toen amper te bespeuren. De foto rechts is reeds kijkende naar de locatie vanaf het terrein achter de toegangspoort
Als je vanaf het beton voorbij het hek afdraait naar de verwilderde hoek links, kon je mits wat zoeken de structuur wel terugvinden. Hier en daar zag je de buisvormige structuur aan het oppervlak boven komen.
Er werd gepoogd bovenop de structuur te lopen maar dit was door de overgroei op sommige stukken totaal niet meer mogelijk.
De nooduitgang achteraan (kortbij het hekje zichtbaar vanaf de parking), viel wel duidelijk te zien als een naar boven uitstekend betonnen structuur.
Er liep nog een pad tussen het hek naar de parking in de richting van het terrein van den Arsenaal. Dit liep dus juist langs deze structuur.

De eigenlijke toegang van de structuur is bereikbaar vanaf de kant van de fabrieksgebouwen zelf en aan de zijde weg van het hekje.

Deze structuur was echter sommige periodes van het jaar amper aan zijn toegang bereikbaar. Mogelijks heeft dit ook er toe geleid dat hij voorlopig van het ergste vandalisme werd gespaard op de site.

Een aantal trappen, deels met grond bedekt, brengen ons tot op het niveau de schuilstructuur. Merkwaardig, onduidelijk of het iets origineel is, is er een klein tafeltje achter de toegangsdeur beneden in de structuur.

 

Zoals hiernaast te zien, was de structuur origineel voorzien van elektrische verlichting.

 

Voorlopig beschik ik wel over geen enkel origineel plan van deze structuur en alle plannen zijn dan ook gewoon schetsen gebaseerd op de genomen foto's en eigen inschattingen. De structuur werd zeker niet in detail opgemeten maar wel vrij gedetailleerd gefotografeerd.

De structuur zelf is qua opbrouw vrij eenvoudig. Er is op de kop van de structuur een zijdelings binnenkomende toegangstrap. Daarna kom je in een klein toegangskamertje, gevolgd door een lange gang met aan beide zijdes bankjes, opnieuw een klein kamertje en een nooduitgang. Allicht is de ganse structuur intern ongeveer een 20 tal meter lang en amper een 2 tal meter breed.

We kijken hierboven terug op het kleine aparte toegangskamertje meteen na de toegangstrap en deur. Dit is een kamertje van amper 1.5 a 2 meter lang. Tussen dit kamertje en de hoofdgang, bevond zich allicht ooit nog een 2e deur.

In de andere richting kijken we in de eigenlijke hoofdruimte van de schuilstructuur met aan beide zijdes de bankjes nog vrij intact aanwezig.

Meteen rechts achter de toegang tot de hoofdstructuur vindt men nog de restanten van een ventillatiekoepeltje naar buiten. Je ziet er ook duidelijk hoe dik het beton van de structuur zelf is. het betreft allicht iets van een 20 a 30 cm en werd uitgewerkt in ter plaatste gestort beton.

Dit is een terugblik vanaf de achterkant van deze kamer. je ziet hier dus de centrale schuilruimte over de volledige lengte.
De bankjes zijn nog vrij intact. Enkel achteraan waar er zich eentje bevindt onder een tweede ventillatiegat naar boven. Hier heeft door de jaren heen de regen zijn werk gedaan en het bankje vermurwd.

Net zoals na de toegangsdeur, heeft de structuur ook aan deze zijde nog eens een apart kleine ruimte die nog eens afscheidbaar was van de rest door middel van een verdwenen deur. Er was zelfs een kijkgat links zichtbaar van de kleine ruimte naar de grote schuilruimte.

Zoals al gemeld, is de structuur ooit gebruikt als schietstand. Dit is duidelijk te zien aan de projectielinslagen op deze achtermuur alsook op de metalen plaat volledig achteraan het kleine kamertje dat hierop nog volgt.

Tegen het plafond lopen ook nog metalen kabeltjes die ooit dienden om de schietschijf opnieuw naar voor te laten komen. Het schieten gebeurde dus vanaf het kleine kamertje achter de ingang naar deze achterzijde toe.

Terugblik doorheen deze laatste kleine ruimte in de richting van de hoofdingang. Let op het observatiegat rechts.

Achteraan dit kleine kamertje bevindt zich een zwaar beschadigde dikke houten plaat die ooit het merendeel van de kogels diende op te vangen.

Detail van de kapotgeschoten achterplaat. Daarachter zie je de noodingang van de structuur. De originele daarvoor dienende afsluiting, is allicht verwijderd om deze structuur in te richten als schietstand. Links zie je trouwens een plaat die allicht origineel op de 2 nog zichtbare kabels werd geschoven met daarop de roos om daar te schieten. Nu hangt ze op 1 van de 2 originele kabels.

Ook in deze laatste kleine ruimte zit nog eens een ventillatiegat naar boven. Daarnaast een foto naar binnen gekeken in de toenmalige nooduitgang. Je ziet links nog stijgijzers naar boven. Er staat ook nog een zware metalen plaat waarvan de functie ontbreekt. Allicht is ze ook te koppelen aan de schietstand en niet aan de schuilstructuur.

Allicht gelukkig door de overgroei, bleef de structuur vrij onbekend en onbemind vooraan de toegang onder de overgroei van planten zitten. Hij bleef hierdoor ook vrij goed gespaard van verder vandalisme in de daarop volgende periode.

Situatie juli 2022.

In deze periode begonnen de eerste opruimingswerken op de site. Het was de bedoeling de site geleidenlijk aan meer te beginnen benutten, onder andere ook voor publieke activiteiten in de toen als veilig bestempelde zones. Dit was dan de voorste stuk van het terrein aansluitend bij de Brusselsesteenweg.

Iets of wat ongelukkig werd hierbij ook gans deze structuur vrijgezet en grotendeels ook ontdaan van de grond die er bovenop lag (en deels sowieso altijd bij de structuur heeft gehoord). Dit maakte natuurlijk ook ongelukkig dat de structuur zijn anonimiteit verloor en veel meer in de kijker kwam te liggen dan voorheen.

Er werd van de beheerders van het terrein toen om de structuur te beschermen tegen vandalisme toelating gegeven deze af te sluiten om hem te vrijwaren van verder verval.

Wijze waarop de schuilstructuur dus voortaan, vrij sterk opvallend aan de voorkant van het terrein, zichtbaar lag. Niet echt optimaal om niet in het oog te springen dus. Gelukkig wel ondertussen afgesloten in nog niet opgeruimde vorm.
Wat te betreuren valt is dat de structuur volledig werd vrijgezet van grond die er in feite altijd heeft opgelegen, ook in de periode dat hij werd gebruikt. Dit maakte deel uit van de structuur. Op de 2 onderste foto's de betonnen blok die de originele nooduitgang bevatte.
Detail vanaf de bovenzijde in deze nooduitgang.

Onderaan links: 1 van de ventillatiegaten die rechtstreeks in de structuur uitkomen. Dit maakt dat alle rommel die hierlangs naar binnen komt gewoon in de structuur terrecht komt. Door alle grond te verwijderen, zijn deze gaten nog zeer moeilijk op die schuine en ronde kant van het beton af te schermen hiervoor.

Eind juli 2022 - volledig intern ruimen van de schuilstructuur

Enkele zichten zoals de structuur er toen nog totaal onopgeruimd bijlag.

Intern was de structuur in feite nog vrij identiek met wat u hogerop in de reportage al te zien kreeg. Doordat hij nu natuurlijk volledig aan de buitenkant vrijgezet was, kreeg je voor de eerste keer door de ventillatiegaten wat invallend licht.
De schuilruimte zelf in geruimde versie.
De opgeruimde achterzijde, gebruikt voor de opstelling van het doel om op te schieten bij gebruik van deze structuur als schietstand. Men ziet hier nog duidelijk een bord met roos in de vorm van een persoon.
Terugblik naar de toegang van volledig achteraan de structuur.

Open Monumentendag 2022

De structuur werd daarna opnieuw afgesloten en werd begin september 2022 mee open gesteld en door mij begeleid bij Open Monumentendag 2022. Die dag werd trouwens niet alleen de schuilstructuren open gesteld om te bezoeken maar de bezoekers kregen ook kort de mogelijkheid een stuk van het achterliggend terrein mee te bezoeken.

Doordat in de namiddag ook andere activiteiten buiten mijn gidsrondes plaatsvonden op de site, verliepen deze rondgangen in de namiddag heel wat moeilijker dan in de voormiddag omdat ik vanaf dan bijkomend werd opgezadeld met totaal ongedisciplineerd en niet zoals gevraagd was, ingeschreven publiek dat zich begon te mengen bij het publiek dat wel degelijk op voorhand had ingeschreven. Dit was een jammerlijk gemiste kanst waardoor bij de laatste rondgangen zelfs van de eigenaars van de site werd verboden de rondgangen nog langs het achterliggend terrein te laten verlopen en beperkt dienden te blijven tot het voorste gedeelte van het terrein met de schuilstructuren.

Eind Augustus 2023

Het terrein was toen al opnieuw heel lang afgesloten voor het publiek en werd vanaf dan opnieuw af en toe beperkt open gesteld voor publieke activiteiten aan de voorzijde van de site. Helaas krijg je dan opnieuw onderstaande foto's door van onder andere deze schuilstructuur.

Alles ten spijt word je dus tijdens dergelijke activiteiten opnieuw geconfronteerd met een "opnieuw" opengebroken structuur, terwijl deze niets vandoen had met de activiteiten die op dat moment op het terrein plaats vonden. Het bijhorend slot was letterlijk open geslepen en lag op de grond. Gelukkig bleek er toen niet echt om zeggen schade in de structuur zelf aangericht die open stond en kort daarna opnieuw werd afgesloten.

Dat deze inbraakpogingen zeker niet altijd zo positief zijn mag blijken uit de foto's hieronder. April 2024 bleek de structuur opnieuw opengebroken en ditmaal dus wel met aanrichten van totaal nutteloze schade (enkele originele lampen vernield, ontvreemding van ijzerwerk aanwezig in de structuur en ook jammer genoeg het sneuvelen van enkele originele bankjes...

November 2024 werden ook deze structuur zijn ventillatiegaten meer definitief afgesloten omdat deze de aanvoer zijn van blijvende rommel en bijkomende schade door het ingooien van rommel.

Hij werd dat moment ook hopelijk een laatste keer geruimd. Jammer dat je bij de opruiming toch zoveel nieuwe schade dient vast te stellen uit korte periodes dat de structuur dus opnieuw na openbreken, heeft open gestaan.

De nooduitgangen werden afgesloten met zware betonnen dallen. Omdat de randen zo schuin liggen, werden deze van de binnenzijde uit vastgelegd. Dit moet vermijden dat nog zouden wegschuiven of verplaatst worden en de structuur intern via die weg te vandaliseren en vol rommel te gooien.
De structuur hopelijk de laatste keer omwille van vandalisme nogmaals geruimd.

Bij deze dus blijvend de vraag. Die structuren zijn niet afgesloten om iedereen er definitief buiten te houden. Neem gerust contact op via info@bunkergordel.be indien u deze echt om een of andere reden eens zou wensen te bezoeken. Er valt, nu zeker het terrein door de band open staat voor het publiek, wel iets te regelen om de structuren eens open te stellen indien nodig. Lig ze niet open te breken en daarna te laten vandaliseren aub. Dit zijn unieke structuren in hun soort.

Lokatie waar deze structuur zich bevindt:

De structuur ligt dus juist achter de huidige P&R parking Den Arsenaal en is heden gemakkelijk terug te vinden links van de toegang, eenmaal u het terrein betreedt via de hoofdingang.

Alle verdere info en aanvullende foto's (zeker voor wat nog ontbreekt) blijven zeker welkom op info@bunkergordel.be.